การฝึกปฏิบัติการสอนตามสถานการณ์ที่เป็นจริง: การเพิ่ม ความสามารถในการสอนออนไลน์ของนักศึกษาครูวิทยาศาสตร์ ในสถานการณ์แพร่ระบาดของโรคโควิด 19

Abstract

การระบาดของโรคโควิด 19 ทำให้ครูต้องเผชิญความยากลำบากในการจัดการเรียนการสอน และต้องหันมาใช้รูปแบบการเรียนการสอนแบบออนไลน์แทนการสอนในชั้นเรียนปกติ ท่ามกลางความไม่แน่นอนของสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 ดังกล่าว การผลิตครูวิทยาศาสตร์จึงจำเป็นในการเตรียมความพร้อมให้แก่นักศึกษาครูวิทยาศาสตร์ให้มีสมรรถนะในการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ที่สอดคล้องกับเป้าหมายของการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ของชาติและของโลกภายใต้ข้อจำกัด ของการเรียนรู้แบบห่างไกล การวิจัยครั้งนี้จึงมีวัตถุประสงค์ที่สำคัญดังนี้ 1) เพื่อเปรียบเทียบการรับรู้ ความสามารถในการจัดการเรียนรู้แบบออนไลน์ของตนเองและความพร้อมในการปฏิบัติการสอนแบบออนไลน์ของนักศึกษาครูวิทยาศาสตร์ ก่อนและหลังได้รับการฝึกปฏิบัติการสอนแบบจุลภาคตามสถานการณ์ที่เป็นจริง 2) เพื่อประเมินความสามารถในการปฏิบัติการจัดการเรียนรู้แบบออนไลน์ของ นักศึกษาครูวิทยาศาสตร์และ 3) เพื่อศึกษาความพร้อมในการปฏิบัติการสอนแบบออนไลน์ของนักศึกษาครูวิทยาศาสตร์ก่อนออกไปฝึกปฏิบัติภาคสนามในสถานศึกษาจริง การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงทดลองเบื้องต้นที่ดำเนินการวิจัยภายใต้ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสมผสาน โดยการศึกษาเชิงปริมาณจะศึกษาการรับรู้ความสามารถในการจัดการเรียนรู้แบบออนไลน์ของนักศึกษาครูวิทยาศาสตร์ ก่อนและหลังได้รับการฝึกปฏิบัติการสอนแบบออนไลน์ตามสถานการณ์ที่เป็นจริง ส่วนสมรรถนะในการปฏิบัติการสอนวิทยาศาสตร์แบบออนไลน์จะใช้การศึกษาเชิงปริมาณเพื่อวัดระดับความสามารถ และใช้การศึกษาเชิงคุณภาพเพื่อสนับสนุนผลการวิจัยให้ชัดเจนมากยิ่งขึ้น กลุ่มตัวอย่างของการวิจัย ครั้งนี้ได้แก่ นักศึกษาครูสาขาวิชาวิทยาศาสตร์ทั่วไป ชั้นปีที่ 3 จำนวน 54 คน ซึ่งถูกเลือกมาโดยวิธีการเลือกแบบเจาะจง ผลการวิจัยพบว่า นักศึกษาครูวิทยาศาสตร์มีการรับรู้ความสามารถใน การสอนออนไลน์ หลังจากที่ได้รับการฝึกปฏิบัติการสอนออนไลน์ในสถานการณ์ที่เป็นจริงเพิ่มขึ้นกว่าก่อนที่ได้รับการฝึกปฏิบัติฯ อย่างมีนัยสำคัญที่ .05 และนักศึกษาครูวิทยาศาสตร์ที่มีระดับความสามารถในการปฏิบัติการสอนวิทยาศาสตร์แบบออนไลน์อยู่ในระดับดีขึ้นไปมีสัดส่วนมากถึงร้อยละ 100 ผลการวิจัยครั้งนี้จึงสรุปได้ว่าการฝึกปฏิบัติการสอนออนไลน์ในสถานการณ์ที่เป็นจริงสามารถเพิ่มขีดความสามารถให้แก่นักศึกษาครูวิทยาศาสตร์ได้ โดยนักศึกษาครูวิทยาศาสตร์มีความมั่นใจและรับรู้ความสามารถในการสอนออนไลน์ของตนเองและนำไปสู่การปฏิบัติการสอนของตนเองที่เห็นได้อย่างเป็นรูปธรรม ฉะนั้นจึง อาจกล่าวได้ว่าผลผลิตจากโครงการวิจัยนี้จะทำให้เกิดการสร้างบัณฑิตครูวิทยาศาสตร์รุ่นใหม่ที่มีสมรรถนะและมีความพร้อมต่อการจัดการเรียนรู้แบบออนไลน์ภายใต้สถานการณ์การระบาดของโรคโควิด 19 และส่งผลให้มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานีเป็นมหาวิทยาลัยที่สามารถผลิตครูวิทยาศาสตร์ที่มีศักยภาพในการจัดการเรียนรู้แบบออนไลน์ป้อนเข้าสู่ระบบการศึกษา เพื่อลดปัญหาในการจัดการเรียนรู้ภายใต้สถานการณ์อันยากลำบากของโรงเรียนในท้องถิ่นต่อไปในอนาคต