ความหลากหลายทางชีวภาพของเห็บจุลชีพก่อโรคและซิมไบออนต์ในเห็บในภาคใต้ของประเทศไทย

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความหลากหลายทางชีวภาพของเห็บ จุลชีพก่อโรคและซิมไบออนต์ที่พบในเห็บในภาคใต้ของประเทศไทย จากการศึกษาความหลากหลายของชนิด ระยะและจำนวนเห็บจากโฮสต์และสิ่งแวดล้อมของเห็บจำนวน 445 ตัว เห็บที่พบมี 3 ระยะได้แก่ ระยะตัวอ่อน ตัวกลางวัย และตัวเต็มวัยโดยเก็บจากโฮสต์9 ชนิด ได้แก่ สุนัข แมว ไก่ เป็ด วัว แพะ ควาย งู กระต่ายและจากสิ่งแวดล้อม ได้แก่ บริเวณผนังบ้าน เห็บจากโฮสต์แบ่งเป็นตัวเต็มวัยร้อยละ 69.82 และเป็นระยะอื่น ๆ ร้อยละ 30.18โดยเห็บในระยะตัวอ่อนและตัวกลางวัยสามารถจำแนกได้เพียงระดับจีนัส ซึ่งมี 2 จีนัส ได้แก่Haemaphysalissp. และ Rhipicephalus sp. เห็บในระยะตัวเต็มวัยสามารถจำแนกได้ 5 สปีชีส์ ได้แก่ H.bispinosa, A. helvolum, H. wellingtoni,R. microplus และ R. sanguineus s.l.ส่วนเห็บจากสิ่งแวดล้อมมีทั้งสิ้น 11 ตัว เป็นเห็บระยะตัวอ่อนและตัวกลางวัยร้อยละ 9.09 เป็นเห็บจีนัสคือRhipicephalus sp. ส่วนเห็บระยะตัวเต็มวัยมี 1 สปีชีส์เช่นกัน คือ R. sanguineuss.l.คิดเป็นร้อยละ 90.91จากการศึกษาครั้งนี้พบว่ามีความจำเพาะของเห็บและโฮสต์ที่อาศัย เมื่อศึกษาด้านการกระจายตัวพบว่า R. sanguineus เป็นเห็บที่พบมากที่สุดและมีการกระจายไปทั่วภาคใต้